W 2011 roku pojawił się pomysł umieszczenia na terenie naszego miasta znaków informacyjnych po ślonsku. Oczywiście kiedy już mielismy zagwarantowane finansowanie zwróciliśmy się do władz miasta o pomoc w rozlokowaniu tablic na terenie Chorzowa. Początkowo wszystko rozwijało się po naszej myśli, odbyliśmy nawet kilka spotkań z pracownikami MZUIM w celu ustalenia szczegółów. Niestety w pewnym momencie zaczęło się „robić” pod górkę ostatecznie musieliśmy zrezygnować z tablic. Pojawił się pomysł z witaczami na rogatkach miasta gdzie moglibyśmy umieścić nasze informacje . Jednak nawet i tego nie mogliśmy doprowadzić do szczęśliwego finału bowiem okazało się, że „miasto” lada dzień będzie remontować owe witacze i narazie nie ma możliwości niczego tam dokładać….. witacze do dnia dzisiejszego dalej stoją tak samo zdezelowane jak przedtem. Trochę przykro chcieliśmy ten projekt samodzielnie sfinansować  ale niestety widocznie dobre chęci to za mało. Pomysłu na pewno nie odpuścimy i będziemy go chcieli zrealizować może już w przyszłym roku.

Akcja „Tyta dlo piyrszoka” w Chorzowie rozwija się z roku na rok. W obecnym 2014 rozdaliśmy 61 „Tytów”. Niestety zauważamy też z roku na rok coraz to gorsza sytuację materialną mieszkańców naszego miasta. Wyraźnie widać, że coraz częściej o pomoc zwracają się do nas rodziny, których oboje rodziców pracuje a i tak nie stać ich na zakup wyprawki do szkoły czy tez tej przysłowiowej „Tyty”. Nasz wysiłek rekompensuje radość obdarowanych i niejednokrotnie łzy wdzięczności rodziców więc na pewno w przyszłym roku akcję będziemy kontynuować.
Zorganizowanie tej akcji to naprawdę duży wysiłek organizacyjny i finansowy tym bardziej pragniemy serdecznie podziękować wszystkim zaangażowanym, których tu nie sposób wymienić. Choć … pewnie i tak by sobie tego nie życzyli bo robią to z potrzeby serca a nie dla rozgłosu czy zdjęcia w gazecie. DZIĘKUJEMY!!!
Szulc Krzysztof

TYTA DLO PIYRSZOKA 2014

Akcja charytatywna „Tyta dlo Piyrszoka” prowadzona jest od kilkunastu lat. Początkowo brało w niej udział kilka kół Ruchu Autonomii Śląska obecnie całe stowarzyszenie. Koło Chorzów było jednym z inicjatorów i od początku było w nią czynnie zaangażowane. Z różnym skutkiem udawało nam się docierać z pomocą okazało się, że głównym problemem jest jak dotrzeć do potrzebujących? W między czasie ku naszemu zdziwieniu dowiedzieliśmy się że Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej nie może nam udzielić takich informacji ze względu na ustawę o ochronie danych osobowych.

Na szczęście z pomocą przyszły nam nowoczesne metody komunikacji internet portale społecznościowe i bezpośrednie kontakty z przedszkolami czy ochronkami. I tak z roku na rok dzieci, którym udaje nam się osłodzić pierwszy dzień w szkole przybywa. W zeszłym roku rozdaliśmy 42 Tyt oraz kilka indywidualnych wyprawek szkolnych. Wszystko wskazuje że i w tym roku obdarowanych dzieciaków będzie dużo więcej! Przykre jest jednak to, że niejednokrotnie rodzice rezygnują z Tyty i proszą nas o przybory szkolne argumentują „bo zeszyty czy przybory dziecko do szkoły przynieść musi a bez słodyczy może się obejść”. Trzeba jednak pamiętać rozpoczęcie szkoły to jedyny i jakże ważny dzień w życiu dziecka a na Górnym Śląsku nie może być mowy o tym żeby Bajtel do piyrszy klasy szoł bez tyty.

Jeżeli w Twoim najbliższym otoczeniu wśród znajomych, sąsiadów, rodziny znasz osoby znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej, których dzieci w tym roku rozpoczynaja edukację?

Skontaktuj nas z nimi!

Ruch Autonomii Śląska w Chorzowie nr tel 603656197 lub chorzow@autonomia.pl

Szulc Krzysztof

18 lipca Ślązacy zawieźli do Sejmu 140 tysięcy podpisów pod projektem zmiany ustawy o mniejszościach etnicznych i narodowych i dopisaniu do listy mniejszości etnicznych. Trzy dni później, w Kancelarii Sejmu rozpoczęło się liczenie podpisów. Pierwszego dnia obecni przy otwarciu zaplombowanych skrzyń i przeliczeniu list byli pełnomocnik komitetu Jacek Tomaszewski i jego zastępca Jerzy Szymonek.

– Procedura przeliczenia głosów polegała na numeracji kart od 1-500, następnie każde 500 kart trafiało do teczki, która również była numerowana. Po takiej segregacji wszystkich kart przystąpiono do sprawdzania podpisów. Sprawdzano czy wypełnione są wszystkie pozycje na liście, każdy brak był odnotowywany w specjalnym raporcie – mówi Jacek Tomaszewski.

Ile dokładnie podpisów doliczono się w Sejmie? – Tego nie wiemy, bowiem procedura zakłada sprawdzenie tylko do liczby wymaganych 100 tysięcy – mówi Jerzy Szymonek.

Weryfikacja podpisów zakończyła się 31 lipca, wtedy to marszałek Ewa Kopacz podpisała pismo, w którym poinformowała, że wniesiony przez komitet projekt zmiany ustawy zostanie skierowany do pierwszego czytania w Sejmie. Według ustawy ma na to trzy miesiące od momentu złożenia.

– Dziękuję wszystkim, którzy zaangażowali się w zbieranie podpisów. Ślązacy swoje zrobili, czas pokaże czy naszym głosem przejmą się posłowie z Wiejskiej – mówi Tomaszewski.

HISTORYCZNE DZIELNICE, NAZWY I HERBY MIASTA CHORZÓW

W obszarze miasta Chorzowa znajduje się pięć historycznych dzielnic, będących niegdyś samodzielnymi gminami. Są to: Wielkie Hajduki (Bismarckühtte), Nowe Hajduki (Neu Heyduk), Królewska Huta (Königshütte), Chorzów (Chorzow), Maciejkowice (Maczeikowitz). Na planach miejskich widnieją dziś już tylko dwie ostatnie nazwy, przy tym Maciejkowice są częścią dzielnicy Chorzów Stary.

„Maciejkowice (Maczeykowitz), Chorzów (Chorzow), Królewska Huta (Konigshütte) i Wielkie Hajduki (Bismarckhütte) na mapie z 1900 r.”

Najstarszą dzielnicą jest Chorzów, lokowany jako wieś Zakonu Bożogrobców z Miechowa. Nazwa jest sporna, dawniej identyfikowana jako „Zversov” (1136), ale przyjmuje się raczej imię Charz lub wzgórze – char; stąd pierwotna nazwa brzmiała Charzew. W dokumencie lokacyjnym wystawionym przez Władysława Opolskiego 24 czerwca 1257 r. w Czeladzi widnieje nazwa „Chareu”. Do końca lat 20. XIX w. używano jeszcze urzędowej nazwy „Charzow”, później „Chorzow”. Terytorium Chorzowa obejmowało dzisiejszy Chorzów Stary, bez Maciejkowic (Maczeikowitz), kolonię Węzłowiec (Wenzlowitz), Chorzowski Las (Chorzower Wald), Bederowiec (Bedersdorf) po gminę Dąb (Domb) należącą do chorzowskiej parafii.

„Chorzów i gminy sąsiednie – Maczeikowitz (Maciejkowice), Antoniehof (Antoniowiec), Hohenlinde (Łagiewniki) na mapie z 1907 r.”

W 1926 r. przyłączono do Królewskiej Huty część Góry Redena, a w 1930 r. włączono do Chorzowa gminę Maciejkowice. Chorzów był gminą powiatu katowickiego. Herb nawiązywał do średniowiecznej tożsamości gminy , przedstawiając podwójny krzyż czerwony na czarnym tle. Jego rysunek i barwy stały się podstawą herbu miasta Chorzowa, zatwierdzonego 14 czerwca 1938 r.

„Herb gminy Chorzów stał się podstawą herbu miasta Chorzowa”

Na większej części obszaru Chorzowa założono (1797) zakład „Huta Królewska” („Königshütte”), należący do kolonii o tej samej nazwie. Miasto Królewska Huta (Königshütte) zostało erygowane edyktem Wilhelma I 18 lipca 1868 r. w Bad Ems. Edykt wszedł w życie 1 maja 1869 r. W 1898 r. Królewska Huta została wydzielona z powiatu bytomskiego (Landkreis Beuthen), otrzymując prawa powiatu miejskiego (Stadtkreis).W herbie Królewskiej Huty, opracowanym przez heraldyków berlińskich i zatwierdzonym 18 października 1869 r. ,widnieje śląski połuorzeł w koronie na tle złotym oraz korona, litera W i skrzyżowane młotki na tle czerwonym.

„Herb Królewskiej Huty z 1869 r.”

Tarczę herbową podtrzymywały postacie górnika i hutnika, zachowane w formie rzeźb na budynku Hotelu Reden (Teatr Rozrywki).

„ Hotel Reden z widocznymi po prawie stronie postaciami górnika i hutnika”

Herb zdobił neorenesansowy ratusz miejski na rynku , zanim nie został przebudowany w latach 1927-1928.

„ Nad wejściem głównym ratusza w Królewskiej Huciewidniał zegar z herbem miasta”

Wizerunek herbu Królewskiej Huty widniał na okrągłej pieczęci miejskiej z napisem „Der Magistrat Königshütte, Oberschlesien”. W latach 1922-1934 używano okrągłej pieczęci z napisem „Magistrat Królewskiej Huty” bez wizerunku herbu. Barwy chorągwi miejskiej dzieliły dwa pasma poziome – złote i czerwone. Herb z 1869 r., barwy chorągwi i nazwę „Konigshütte” przywrócono w latach 1939-1945. Wprowadzono wówczas nowe nazwy dzielnic, których liczba nawiązywała do podziału Chorzowa z 15 marca 1939 r, kiedy utworzono sześć dzielnic: I –Chorzów Maciejkowice, II – Chorzów Stary, III – Chorzów Pniaki, IV – Chorzów Śródmieście, V – Chorzów Klimzowiec, VI – Chorzów Batory ( nowy podział na dzielnice wszedł w życie 1 kwietnia 1939 r.). Nazwy obowiązujące po 5 września 1939 r. brzmiały: Mattiashof (Maciejkowice), Königshütte-Ost (Chorzów Stary), Wenzelsgrund (Węzłowiec), Königshütte-Mitte (Chorzów Śródmieście), Königshütte-Nord (Chorzów Pniaki), Bismarckhütte, następnie Königshutte-Bismarck (Chorzów Batory). Wówczas po raz pierwszy miasto Królewska Huta objęło administracyjnie obszar Chorzowa (Starego), Nowych i Wielkich Hajduk (Bismarckhütte).

Przedmieściem Królewskiej Huty nazywano gminę Nowe Hajduki (Neu Heyduk) powstałą w 1882 r. z połączenia trzech kolonii, istniejących od 1857 r. Przed 1922 r. Nowe Hajduki należała do powiatu bytomskiego (Landkreis Beuthen), a w latach 1922-1934 powiatu świętochłowickiego.

„Nowe Hajduki (Col.NeuHeyduk) na mapie z 1899 r”

Po włączeniu do miasta Chorzowa (1934) Nowe Hajduki tworzyły dzielnicę Chorzów IV, włączoną do dzielnicy Chorzów Śródmieście (1939). Nazwa Nowe Hajduki widniała na mapach Chorzowa w latach 50. i 60. XX w. jako część dzielnicy Chorzów Miasto. Herb gminy Nowe Hajduki przedstawiał górnika z oskardem na tle złotym, ponieważ na jej terenie leżało pole wydobywcze kopalni „Król” z Szybem Bismarka (Bismarck Schacht), nazwanym po 1922 r. Szybem Piast.

Z Nowymi Hajdukami graniczyły od południa i wschodu gminy Górne i Dolne Hajduki (Ober- Nieder Heyduk), zapisywane od XVII w ”de Hayduki”. 1 kwietnia 1903 r. edyktem Wilhelma II obie gminy połączono jako Bismarckhütte (Huta Bismarka). Inicjatorem nazwy był dyrektor huty „Bismarck” Wilhelm Kollmann. W latach 1920-1922 używano urzędowych nazw podwójnych – „Bismarckhütte Oberschlesien/ Bismarkhuta Górny Śląsk”. W styczniu 1923 gmina otrzymała nazwę Wielkie Hajduki.

„Plan gminy Wielkie Hajduki (1924) z herbem– orzeł w koronie, korona młotki, litera B”

Od 1 kwietnia 1939 r. po włączeniu do Chorzowa zostały VI dzielnicą miasta jako Chorzów Batory. Wcześniej (wrzesień 1933 r.) nazwa Huta Batorego zastąpiła nazwę Huta Bismarka.

Herby gminne Wielkich Hajduk

Hajduki posiadały herby gminne, które w różnych okresach historycznych ulegały zmianom. Nazwa „Hajduki” pochodzi od śląskiego określenia rozbójników, a nie jak sugerowali zwolennicy nazwy „Batory” od hajduków Stefana Batorego.

Większość historycznego nazewnictwa byłych gmin, a później dzielnic miasta Chorzowa, była usuwana z planów miejskich w okresach rządów autorytarnych (sanacyjnych) i totalitarnych (nazistowskich, komunistycznych) z powodów politycznych (ideologicznych). Te procesy niwelacyjne dotyczyły również innych miast śląskich, ale Chorzów jest jedynym dużym miastem śląskim, które po 1989 r. nie powróciło do swojej tożsamości nazewniczej. Dlatego „przechodząc ulicami miasta niewielu zdaje sobie sprawę, że spacerując częścią ulicy Wolności czy Strzelców Bytomskich znajdują się na terenie dawnych Nowych Hajduk. Warto by upowszechnić ( w formie tablic informacyjnych) miejsca dawnych osad, choć ich rodowód jest wprawdzie niemiecki, lecz historii fałszować nie wolno” (Danuta Sieradzka, Królewska Huta CHORZÓW w latach 1868-1945. Szkice do portretu miasta. Chorzów 2001). Czy warto zatem przywracać w Chorzowie historyczne nazewnictwo wzorem miast ościennych ? Ustawa Sejmu Śląskiego z 16 maja 1934 r. „ w sprawie włączenia gmin Chorzów i Nowe Hajduki do miasta Królewskiej Huty oraz zmiany nazwy tego miasta na Chorzów” nie dotyczyła zmian nazw dzielnic miasta Chorzowa w ich wcześniejszym historycznym brzmieniu.

„Maciejkowice, Chorzów,Królewska Huta, Nowe i Wielkie Hajduki na mapie z 1933 r.”

Arkadiusz Faruga

W Chorzowie zebraliśmy ponad 14000 podpisów co w sumie daje nam drugie miejsce pod względem ilości tuż za Katowicami .W naszym mieście w akcji brało udział 21 osób glównie związanych z RAS ale też członkowie innych stowarzyszeń i osoby nie związane z nikim które nam postanowiły pomóc .Zbieraliśmy przy ulicy wolności,na barskiej, przed szpilami chorzowskiego Ruchu,

 w czasie obchodów święta miasta i innych imprez dzielnicowych .W ciągu trzech miesięcy nasze stoiska były wystawione ponad 100 razy. Rozdaliśmy w tym czasie 1800 Jaskółek Śląskich, 1000 flag modro złotych z logo RAS Chorzów, mnóstwo gadżetów i słodyczy ! By wspólnie teraz cieszyć się z efektów naszych starań. Mamy nadzieję , że nasz głos zostanie dostrzeżony i Warszawa zrozumie, że śląska kultura tożsamość godka śląska są tak samo ważne jak kaszubska czy tatarska i my Ślązacy nie pozwolimy ich pogrzebać. Dziękujemy serdecznie wszystkim mieszkańcom Chorzowa.

RAŚ koło Chorzów Szulc Krzysztof.

Po podliczeniu wszystkich podpisów okazało się, że w sumie mamy ponad 138 tysięcy , które dzisiaj zawozimy do Warszawy. Koło Chorzów dostarczyło 14700 za co jeszcze raz serdecznie dziękujemy mieszkańcom naszego miasta !!!

Koło Chorzów jak co roku obecne na Marszu Autonomii.Tym razem jeszcze przyjemniej było nam przejść trasę z Placu Wolności bo mieliśmy świadomość tego, że nasz wielki wysiłek nie poszedł na marne!!! Oficjalnie informujemy zebraliśmy 124 000 podpisów pod projektem obywatelskim, którego celem jest dopisanie Ślązaków do listy mniejszości etnicznych.W samym tylko Chorzowie zebraliśmy 13 000 serdecznie Dziękujemy mieszkańcom naszego miasta!!!